PLAN B Train

PLAN B: ΕΝΑ «ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ» ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΡΙΣΗΣ

" Μια νέα ενεργειακή επανάσταση βρίσκεται ήδη προ των πυλών. Είναι μια επανάσταση που θα αλλάξει τον κόσμο μας, τις ζωές μας και θα αποτρέψει την οικολογική καταστροφή και την κλιματολογική αποσταθεροποίηση. Αυτή η νέα ενεργειακή επανάσταση εναρμονίζεται και με την κοσμοαντίληψη της νέας γενιάς, που έχει εξοικειωθεί με την αποκεντρωμένη πληροφορική τεχνολογία και δυσφορεί για τη συνέχιση της χρήσης του σημερινού συγκεντρωτικού και απαρχαιωμένου ενεργειακού μοντέλου, όπως επισημαίνει και ο γνωστός συγγραφέας και μελλοντολόγος Jeremy Rifkin: «Μπορείτε να φανταστείτε τη γενιά που έχει μεγαλώσει με τους υπολογιστές, τη Wikipedia και το MySpace, να περιτριγυρίζεται από θερμοηλεκτρικά ή πυρηνικά εργοστάσια; Δεν βγάζει νόημα. Δεν ανταποκρίνεται στο πνεύμα όσων είναι κάτω των 40 ετών. Πρόκειται για μια παλιομοδίτικη και συγκεντρωτική τεχνολογία, που δεν συμβαδίζει με τη γενιά του Internet»."
 Οι τεχνολογίες που θα πυροδοτήσουν τη νέα ενεργειακή επανάσταση ήδη υπάρχουν. Ο κόσμος θα μπορούσε να απαλλαγεί από τη χρήση των επιζήμιων ορυκτών καυσίμων μέχρι τα μέσα του 21ου αιώνα επενδύοντας μερικά τρισεκατομμύρια δολάρια στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανανεώσιμης Ενέργειας (EREC) και την Greenpeace. Η επερχόμενη ενεργειακή επανάσταση θα αλλάξει το ρου του ανθρώπινου πολιτισμού και θα σημάνει την απαρχή μιας λαμπρής εποχής για την ανθρωπότητα. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζουμε πως οι μεγάλες πρόοδοι του πολιτισμού είναι συνήθως διαδικασίες που μόλις και δεν αφανίζουν τις κοινωνίες στις οποίες συμβαίνουν. Έτσι η επικράτηση αυτού του νέου ενεργειακού κύματος, που θα σημάνει και την απαρχή μιας νέας εποχής για την ανθρωπότητα, δεν θα γίνει χωρίς συγκρούσεις. Το ενεργειακό κατεστημένο των ορυκτών καυσίμων δεν θα παραδώσει αμαχητί τον κόσμο στις δυνάμεις της Ελεύθερης Ενέργειας, της οικολογίας και του ανθρωπισμού. Θα δοθούν νέες μάχες, που θα πρέπει και πάλι να κερδηθούν για το καλό όχι μόνον της ανθρωπότητας αλλά και ολόκληρου του πλανήτη μας."

«PLAN B»

ΕΝΑ «ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ» ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΡΙΣΗΣ

«Ο παλιός πολιτισμός έφτασε στο τέλος του. Ανέρχεται στην επιφάνεια ένα νέο έδαφος που σύντομα θα αλλάξει την όψη του κόσμου μας». 
Πιέρ Προυντόν, 1809-1865
Γράφει ο Γιώργος Στάμκος
Ζούμε σε κοσμοϊστορικές εποχές, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό. Η παγκόσμια οικονομία έχει βυθιστεί για τα καλά σε μια παρατεταμένη κρίση, που θυμίζει αρκετά το περιβόητο «Κραχ του 1929», όταν ξαφνικά τη «Μαύρη Πέμπτη» στις 29 Οκτωβρίου του 1929 χρηματιστήρια, τράπεζες και επιχειρήσεις κατέρρευσαν ως χάρτινοι πύργοι και χρεοκόπησαν. Στους επόμενους μήνες ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε στα ύψη, δημιουργήθηκαν στρατιές ανέργων κι εξαθλιωμένων, εθνικές οικονομίες κλονίστηκαν και οι κοινωνίες αποσταθεροποιήθηκαν δίνοντας την ευκαιρία σε ακραίες πολιτικές ομάδες, που εξέφραζαν ολοκληρωτικές ιδεολογίες, να καταλάβουν την εξουσία σε αρκετές χώρες της μεταπολεμικής Ευρώπης. Αποτέλεσμα του «Κραχ του 1929» ήταν να οδηγηθούμε σ’ έναν Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ολοκλήρωσε το καταστροφικό έργο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μετατρέποντας την Ευρώπη σε σωρούς ερειπίων και αφήνοντας πίσω του δεκάδες εκατομμύρια νεκρούς. Γι’ αυτό και σήμερα υπάρχει διάχυτη η ανησυχία πως μετά από αυτή την παγκόσμια οικονομική κρίση μπορεί ν’ ακολουθήσει ένας Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος…
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ «ΥΠΑΡΚΤΟΥ (ΚΑΖΙΝΟ)ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ»
Παρά τις όποιες ομοιότητες με το «Κραχ του 1929» οι πιο ψύχραιμοι αναλυτές παρομοιάζουν την παρούσα οικονομική κρίση του (καζινο)καπιταλισμού με την κρίση που οδήγησε στην κατάρρευση τον λεγόμενο «υπαρκτό σοσιαλισμό» κατά την τριετία 1989-1992. Σύμφωνα με το νομπελίστα οικονομολόγο Τζόζεφ Στίγκλιτς, που προέβλεψε πριν από χρόνια την παρούσα κρίση: «Τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 2008 θα είναι για τον φονταμενταλισμό των αγορών ό,τι υπήρξε και η πτώση του Τείχους του Βερολίνου για τον κομμουνισμό». Έτσι, μετά τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» ήρθε η ώρα του «υπαρκτού καπιταλισμού» για να καταρρεύσει ή έστω για να κλονιστεί θανάσιμα. Πλέον βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από ειδήσεις για την κατάρρευση του τουρμποκαπιταλισμού, που αντιμετώπιζε την οικονομική ανάπτυξη μονάχα ως ζήτημα αύξησης του ΑΕΠ και των κερδών μιας ολιγάριθμης ομάδας πλούσιων μετόχων και επενδυτών. Δεν υπολόγιζε ούτε τους ανθρώπους, ούτε το περιβάλλον, ούτε την κοινωνία, ούτε τον πολιτισμό, ούτε καν το μέλλον. Σ’ αυτόν τον καπιταλισμό του τζόγου η αγορά ήταν ο θεός και το αμερικανικό σύνθημα «εμπιστευόμαστε τον Θεό» («in God we Trust») είχε αντικατασταθεί με το «εμπιστευόμαστε την αγορά» («in Market we Trust»). Αυτό που επικρατούσε ήταν τα χρηματιστήρια του τζόγου, η Wall Street των καζίνων, η αλαζονεία και η απληστία των «golden boys» και η ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία.
Η ίδια η οικονομία είχε καταλήξει μια φούσκα που συστέλλεται και διαστέλλεται σύμφωνα με τις ματαιοδοξίες και τα όνειρα ακόμη και των πιο άπληστων καπιταλιστών. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν μια άνευ προηγουμένου χρηματοπιστωτική κρίση, που δεν άργησε να διαχυθεί και στην πραγματική οικονομία.

Με συσσωρευμένα χρέη από «τοξικά παράγωγα», που ξεπερνούν τα τέσσερα τρισεκατομμύρια δολάρια (!), οι κυβερνήσεις σε Αμερική και Ευρώπη έσπευσαν να διασώσουν τα τραπεζικά τους συστήματα κρατικοποιώντας προβληματικές τράπεζες και παρέχοντας γενναιόδωρες ενέσεις ρευστότητας. Στην ουσία όμως αυτό που έκαναν οι κυβερνήσεις ήταν να κοινωνικοποιήσουν τις ζημίες των τραπεζών ιδιωτικοποιώντας παράλληλα τα κέρδη τους! Παρ’ όλα αυτά καταρρίφθηκε πλέον η «θεολογία» της παγκόσμιας και ανεξέλεγκτης αγοράς, καθώς ακόμη και οι ακραία φιλελεύθερες ΗΠΑ υιοθέτησαν κρατικές παρεμβάσεις, που θύμισαν κάπως τη δεκαετία του 1930 και το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο που είχε υιοθετήσει τότε η κυβέρνηση του Φραγκλίνου Ρούσβελτ με το περίφημο «New Deal». Μέσα σ’ αυτό το κλίμα αναζωπυρώθηκαν οι –πάντα χρήσιμες– συζητήσεις για την αντικατάσταση του σημερινού τουρμποκαπιταλιστικού μοντέλου με έναν «δημοκρατικό καπιταλισμό», μ’ έναν «καπιταλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο», όπου οι άνθρωποι θα είναι πάνω από τα κέρδη.
Η ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ «ΣΩΤΗΡΕΣ»
Σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο λοιπόν, όπου το «τσουνάμι» από την έκρηξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της φούσκας των ακινήτων, περνά σταδιακά στην πραγματική οικονομία και οι επιπτώσεις της επηρεάζουν οδυνηρά την καθημερινότητα μας, αυξάνεται το άγχος, η ανασφάλεια και οι διάφορες νευρώσεις στους ανθρώπους. Υπάρχει ένας διάχυτος φόβος και μια απαισιοδοξία για το μέλλον, που κάνουν τους ανθρώπους να κλείνονται ολοένα και περισσότερο στον εαυτό τους, να τηρούν αμυντική στάση στις εξελίξεις και να μη ριψοκινδυνεύουν. Η αισιοδοξία είναι πλέον κάτι που σπανίζει και ο φόβος κυριαρχεί παντού. Σχεδόν οι πάντες διακατέχονται από μια κλαψιάρικη απαισιοδοξία, που χαρακτηρίζεται από το φόβο της οικονομικής επιβίωσης, το φόβο ζωής, το φόβο της τεχνολογίας και το φόβο του μέλλοντος. Μια απαισιοδοξία που μεταμορφώνει τις προκλήσεις σε παγίδες, αντί σε ευκαιρίες.

Σε τέτοιες καταστάσεις υπάρχει πάντα ο κίνδυνος οι άνθρωποι να παλινδρομήσουν σε προ-ορθολογικές καταστάσεις και να στραφούν στη θρησκεία, στον αποκρυφισμό ή στη μεσσιανική ανάγκη για κάποιον «Σωτήρα» στο πρόσωπο ενός θρησκευτικού ή πολιτική ηγέτη. Γι’ αυτό και ορισμένοι προβλέπουν πως ο μετα-αποκαλυπτικός κόσμος που προήλθε από την κατάρρευση του «υπαρκτού καζινοκαπιταλισμού», θα είναι ένας κόσμος που θα γοητεύεται από δημαγωγούς, λαϊκιστές και θεοκρατικούς ηγέτες, καθώς και από αυτόκλητους «Σωτήρες».